|
||
|
Hiçbir değer tek başına yeterli olmamakla birlikte söz konusu değerlerin bir bütün olması sürdürülebilir ve karlı büyümeyi getirecektir. Fark edileceği üzere, günümüz iş dünyasında ne makine yatırımı, nede bilanço büyüklüğü şirketlerin geleceğini garanti altına almaz. Ne zaman ki şirketler çalışanı, müşterileri, yeniliği körükleyen şirket kültürünü önceliği yaparsa değerlerini o oranda arttırırlar.
Şirket değeri hesaplamasında dikkate aldığımız birçok kıstas vardır. Bilanço verileri dışında, faaliyet gösterilen sektör, karlılığın kalitesi, kar marjları, karın sürekliliği, büyüme planları, serbest nakit akımının kalitesi, özkaynak getirisi, yönetim kadrosunun performansı ve tecrübesi, etik ve çevre politikaları şirket değerlemesinde ayrı ayrı önem taşımaktadırlar. Mali tablolar işletmenin finansal yapısı ve ekonomik gücü ile ilgili bilgi vermektedir ve değerleme çalışmasında bizim için temel oluşturmaktadır. Ancak bugün bilanço değerinin 2-3 katı hattı 10 katı değere sahip işletmeler mevcuttur. Özellikle Google, Facebook, Microsoft gibi dijital ekonomi şirketlerinde işletme değerinin büyük çoğunluğunu marka değerleri oluşturmaktadır. Üç yıl önce kurulan bir internet şirketi otuz yıllık sanayi şirketinden 10 kat değerli olabilmesini; rekabet stratejine, ölçeklenebilmesine ve gelecek potansiyeline borçludur. Özellikle internet, ölçek ekonomisini hızla dünya boyutuna taşıyabilmektedir. Böylece marka yönetimi, müşteri deneyimi gibi değerler birçok dünya markasını tek bir fabrikaya sahip olmadan milyarlarca dolarlık şirket değerine taşıyabilmektedir. Günümüzde önemli olan üretmek (duran varlıklar) değil müşteri deneyimi (net kar)dır. İşletmeler mevcut ve gelecek karı ölçüsünde değerlidirler. 'Artık tek değer nakit değildir' Nakit önemli bir finansal değer olmakla birlikte tek değer değildir. Daha önemlisi mevcut nakdinizle ne yaptığınızdır? Nakdinizi kimin yönettiği, nasıl karlı büyüttüğü, nakdin ne kadarını dış kaynak ne kadarını özkaynakla yarattığınızdır. Nakit hala kraldır ama önemli olan nakdi üreten makinenin dişlilerinin nasıl oluşturduğunuzdur. İyi bir işletme için nakit en kolay elde edilebilecek kaynaktır. İyi işletmeye yatırım yapmak isteyen yatırımcılar, kredi vermek isteyen bankalar her zaman olacaktır ama nakdi kötü yöneten bir ekip, yanlış bir sektör, olmayan rekabet avantajı, vizyonsuz hissedarlar uzun vadede “değer” yaratma becerisi gösteremeyeceklerdir. Günümüzde marka değeri daha fazla gündeme gelmektedir. Başta marka olmak üzere işletmenin entelektüel varlıkları işletmenin gerçek değerini daha iyi yansıtmaktadır. Özetlemek gerekirse; işletmeler odağını elle tutulmayan varlıklara vermek durumundadırlar. Ancak bu tip varlıklar işletmeyi geleceğe taşıyacak, sürdürebilir karlılığı yaratacaklardır. İşletmeler müşteri deneyimini kusursuzlaştırmak için gerekli olan varlıklara yatırım yapmalıdır. Bu varlık gayrimenkul, makine, araçlardan ziyade ar-ge, insan kaynağı, somut gelecek stratejileri ve inovatif şirket kültürü, kurumsal yönetişim olmalıdır. Yeni dünyanın yeni değerleri bu aktiflerden oluşmaktadır. Gökhan ACAR / CEO VALURA |
||
|
||
